Wodomierze, czyli podstawowe urządzenia pomiarowe w instalacji wodnej

Od wielu lat w każdym budynku czy lokalu przyłączonym do sieci wodociągowej obowiązkowo montuje się wodomierz. Jego zadaniem jest precyzyjne i wiarygodne mierzenie zużycia wody, co z kolei jest podstawą do późniejszego rozliczenia się ze sprzedawcą medium, najczęściej lokalną spółką wodną lub zakładem komunalnym. W naszym artykule omawiamy podstawowe rodzaje wodomierzy, skupiając się na urządzeniach pomiarowych do stosunkowo niewielkich przepływów, stosowanych w budynkach mieszkalnych czy biurowych.

Wodomierze mechaniczne: wciąż najpopularniejszy wybór

Inwestorzy indywidualni rzadko kupują wodomierze na własny użytek – poza sytuacją, w której dysponują prywatnym ujęciem wody i np. chcą dla swojej wiedzy mierzyć zużycie w budynku. W przypadku zasilania z sieci dostawcą wodomierza jest wykonawca instalacji lub zakład komunalny, a właściciel nieruchomości jedynie rozlicza się za urządzenie pomiarowe.

W Polsce nadal dominującym rodzajem wodomierzy są modele mechaniczne. Wynika to po części z ich sprawdzonej i niezawodnej konstrukcji, a po części z niskiej ceny zakupu – ten czynnik ma decydujące znaczenie w przypadku zakupów podlegających przepisom o zamówieniach publicznych. Wodomierze mechaniczne wybierają również praktycznie wszystkie wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, gdzie znów decyduje cena.

Oczywiście nie można napisać, że jedyną zaletą wodomierzy mechanicznych jest to, że są tanie. Te urządzenia pomiarowe charakteryzują się również wysoką niezawodnością, są odporne na drobne zanieczyszczenia znajdujące się w wodzie, a przy tym zapewniają wystarczającą precyzję pomiaru.

Konstrukcja wodomierza mechanicznego jest bardzo prosta. Wewnątrz urządzenia znajduje się wirnik, który w ruch wprawia przepływająca woda. Ruch obrotowy jest następnie przekazywany do liczydła, co pozwala ustalić ilość pobranej wody.

Rodzaje wodomierzy mechanicznych

Wodomierze mechaniczne rozróżniamy ze względu na sposób, w jaki ruch wirnika jest przekazywany do liczydła. Dwa podstawowe typy to:

1. Wodomierze mokrobieżne– w tych wodomierzach ruch wirnika jest przekazywany bezpośrednio na zębatki liczydła, a obie części znajdują się we wspólnej komorze, przez którą przepływa woda (stąd nazwa).
2. Wodomierze suchobieżne– znajdują się w nich dwie oddzielone od siebie komory: w mokrej umieszczony jest wirnik, a w suchej liczydło. Ta konstrukcja wymaga zastosowania magnesów w obu komorach oraz mechanizmu sprzęgła magnetycznego, dzięki czemu możliwe jest przekazywanie ruchu wirnika do liczydła.

Z tych dwóch rodzajów za mniej problematyczne uchodzą wodomierze suchobieżne, ponieważ ewentualne zanieczyszczenia znajdujące się w wodzie (nanoszone np. ze starej instalacji) nie zaburzają pracy liczydła. Ponadto są one odporne na manipulacje odczytem, co eliminuje ryzyko nadużyć czy po prostu oszustw po stronie odbiorców wody.

Wodomierze skrzydełkowe i śrubowe

Warto wspomnieć o jeszcze jednym podziale wodomierzy mechanicznych, czyli na urządzenia skrzydełkowe oraz śrubowe.

Wodomierze skrzydełkowe są przeznaczone do mierzenia niewielkich przepływów, dlatego stosuje się je w budynkach mieszkalnych. Z kolei wodomierze śrubowe idealnie sprawdzają się w zastosowaniach przemysłowych, gdzie występują znaczne, zmienne przepływy, a często także gwałtowne uderzenia strumienia wody.

Same wodomierze skrzydełkowe można jeszcze podzielić na modele jednostrumieniowe (gdzie mierzona woda dopływa do wirnika jednym, zwartym strumieniem) oraz wielostrumieniowe (stosuje się w nich dodatkową osłonę ze szczelinami, która powoduje rozbicie strumienia wody).

Wodomierze wielostrumieniowe uchodzą za mniej awaryjne. W wariancie suchobieżnym rozbicie strumienia wody zapobiega zaburzeniu pomiaru w wyniku uszkodzenia sprzęgła magnetycznego przez bardzo silne uderzenie strumienia, a w modelach mokrobieżnych rozłożenie strumienia minimalizuje ryzyko uszkodzenia liczydła.

Na koniec dodajmy, że rośnie zainteresowanie nowoczesnymi technologiami pomiarowymi i coraz częściej spotyka się takie rozwiązania, jak np. super precyzyjne wodomierze ultradźwiękowe. Wciąż jednak podstawowym wyborem spółdzielni, wspólnot i zakładów komunalnych pozostają wodomierze mechaniczne, za którymi przemawia kluczowy argument ceny, ale też niezawodności. Warto podkreślić, że klasyczne wodomierze dostępne w ofercie SORBEX umożliwiają zdalny odczyt zużycia.